Mỗi chúng ta đều đã và đang sử dụng dòng điện một chiều cho tivi, tủ lạnh, máy giặt,… Dòng điện này thân thuộc đến vậy, nhưng không phải ai cũng biết rõ định nghĩa của cũng như tác dụng của dòng điện xoay chiều. Để hiểu hơn về dòng điện tiện dụng này, chúng ta hãy cùng nhau khám phá bài viết dưới đây.
Định nghĩa dòng điện xoay chiều
Kiến thức về dòng điện xoay chiều chúng ta đã được tiếp xúc trong chương trình giáo dục tại bậc học trung học phổ thông qua môn học vật lý. Ngoài ra, dòng điện xoay chiều cũng vô cùng gần gũi với mỗi chúng ta. Lượng điện năng hàng ngày chúng ta tiêu thụ cho tivi, máy lạnh, máy giặt,… chính là dòng điện xoay chiều.
Dòng điện xoay chiều được định nghĩa chính là dòng điện có chiều, cường độ dòng điện thay đổi theo thời gian. Hay đơn giản hơn, chúng ta có thể hiểu dòng điện xoay chiều là dòng điện luân phiên thay đổi theo thời gian. Những thay đổi đó sẽ tuần hoàn liên tục theo một chu kỳ nhất định.
Dòng điện xoay chiều được gọi tắt là AC, viết tắt của cụm từ tiếng Anh Alternating Current. Trong các bản vẽ, dòng điện xoay chiều được ký hiệu là ~. Đó là dấu ngã, biểu trưng cho dạng sóng hình sin diễn ra liên tục, có sự tuần hoàn.
Dòng điện xoay chiều được sản xuất bởi những chiếc máy phát điện xoay chiều, biến đổi dòng điện một chiều thành xoay chiều nhờ một bộ nghịch lưu dùng các chỉnh lưu silic.
Công thức tính công suất của dòng điện xoay chiều
Công suất của một dòng điện xoay chiều phụ thuộc vào cường độ dòng điện, điện áp và độ lệch pha của chính cường độ với điện áp.
Chúng ta có công thức:
P = U.I.cosα
Trong đó
- P: là công suất của dòng điện xoay chiều (W)
- U: là điện áp (V)
- I: là cường độ dòng điện (A)
- α: là độ lệch pha giữa cường độ dòng điện và điện áp
Ngoài ra, tần số của dòng điện xoay chiều chính là số lần lặp lại trạng thái cũ trong vòng 1 giây có ký hiệu là F (Hz).
Chu kỳ dòng điện xoay chiều là khoảng thời gian mà dòng điện lặp lại vị trí cũ, được ký hiệu là T(s).
Từ đó ta có công thức: T = 1/F.
Tác dụng của dòng điện xoay chiều
Dòng điện xoay chiều có 3 tác dụng chính
Tác dụng nhiệt
Dòng điện xoay chiều có tác dụng nhiệt. Ta có thể thấy rõ tác dụng này khi sử dụng bóng đèn dây tóc chạy bằng dòng điện xoay chiều. Khi bóng hoạt động, ta có thể cảm nhận được một lượng nhiệt tỏa ra từ bóng. Đó chính là tác dụng nhiệt.
Tác dụng quang
Cũng trong chính ví dụ như ở trên. Khi bóng đèn sáng chính là minh chứng cho tác dụng quang của dòng điện xoay chiều.
Tác dụng từ
Tác dụng từ của dòng điện xoay chiều dễ dàng biểu hiện khi bạn đưa một đinh sắt lại gần cuộn dây. Khi đó đinh sắt sẽ bị hút vào cuộn dây, thể hiện tác dụng từ của chúng. Lưu ý, khi dòng điện đổi chiều thì lực từ của dòng điện tác dụng lên nam châm cũng sẽ đổi chiều.
Sự khác nhau của dòng điện xoay chiều và dòng điện một chiều
Dòng điện một chiều là dòng điện chạy theo một hướng cố định và không có sự thay đổi theo thời gian. Giữa dòng điện xoay chiều và một chiều có nhiều ưu điểm khác nhau.
Dòng điện xoay chiều được sản xuất bởi các máy phát điện xoay chiều và cho khả năng vận chuyển qua các khoảng cách xa có thể từ miền núi đến tận đồng bằng với lượng điện năng lớn. Ngược lại, điện một chiều được sản xuất từ pin, ắc quy, năng lượng mặt trời,… nên không thể truyền tải xa vì có thể mất năng lượng.
Dòng điện xoay chiều có tần số là 50Hz hoặc 60Hz tùy vào nguồn phát với phương hướng có thể đảo ngược. Dòng điện một chiều lại có tần số trực tiếp bằng 0 và chỉ có thể chảy theo một hướng nhất định.
Trong các bản vẽ mạch điện, dạng sóng biểu thị dòng điện một chiều là một đường thẳng. Trong khi đó, điện xoay chiều lại có dạng biểu thị phong phú hơn là dạng hình sin, hình tam giác, hình vuông, hình thang.
>>Xem thêm: Review Đánh Giá Máy Rửa Xe Karcher K4 Full Control EU
Một số thông tin trên đây về dòng điện xoay chiều có thể sẽ phần nào hữu ích đối với quý vị. Những kiến thức này có vai trò rất quan trọng, giúp bạn hiểu thêm về dòng điện cũng như chính các thiết bị điện trong gia đình của mình.
