Vô cảm là thuật ngữ được sử dụng rất nhiều trong cuộc sống hiện nay. Vậy vô cảm là gì? Nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng vô cảm như nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về loại cảm xúc này qua thông tin trong bài viết nhé.
Nội dung chính
Vô cảm là gì?
Vô cảm là một loại cảm xúc của con người được đặc trưng bởi sự thờ ơ, không quan tâm với các vấn đề ở xung quanh, đặc biệt là những vấn đề gây tổn hại về thể chất, tinh thần cho con người. Tóm lại, người vô cảm là những người không có cảm xúc trước nỗi đau của người khác, thiếu sự đồng cảm, chia sẻ và không oán hận trước những bất công xã hội.
Về cơ bản, vô cảm cũng không phải là một loại bệnh mà chỉ là một trạng thái cảm xúc, thái độ của mỗi cá nhân. Tuy nhiên, sự thờ ơ này lại có thể gây ra nhiều hậu quả cho cá nhân, gia đình và xã hội.
Trước sự phát triển của nền kinh tế thị trường, sự thờ ơ của người dân đã ăn sâu đến mức đáng kinh ngạc. Nếu trước đây, sự vô cảm chỉ ảnh hưởng đến cá nhân thì nay nó còn xảy ra cả ở tập thể.
Nguyên nhân gây ra tình trạng vô cảm
Sự vô cảm đang trở thành vấn đề mà toàn xã hội đang phải đối mặt. Theo các chuyên gia, có rất nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra tình trạng này, được chia thành 3 nhóm như sau:
Nguyên nhân từ chính bản thân
Sự vô cảm có thể được bắt nguồn từ chính bản thân mỗi người. Nguyên nhân phổ biến gồm:
- Lối sống ích kỷ, muốn hưởng thụ, thực dụng, ít đồng cảm với nỗi đau và sự mất mát của người khác.
- Chứng kiến sự vô cảm của người khác và không có chính kiến riêng cũng có thể dẫn đến thái độ và cảm xúc tương tự.
- Nhiều người trở nên chai sạn vì liên tục chịu tổn thương, lừa dối dẫn đến mất niềm tin vào cuộc sống.
- Tính tình nhút nhát, sống thu mình lại và thiếu dũng khí nên lo sợ việc giúp đỡ nạn nhân có thể gây ảnh hưởng đến tính mạng, dần dần mất đi sự đồng cảm và trở nên lạnh lùng, vô cảm.
Nguyên nhân từ gia đình
Cách nuôi dạy của gia đình cũng gây ảnh hưởng rất lớn đến tính cách và nhân sinh quan của mỗi người. Vì vậy, ngoài những lý do riêng, thái độ vô cảm còn có thể xuất phát từ gia đình, điển hình như:
- Phương pháp nuôi dạy con cái không đúng cách dẫn đến sự vô cảm, thờ ơ.
- Gia đình không có lối sống chuẩn mực, cha mẹ ích kỷ, thờ ơ và thiếu cảm thông với người khác.
- Gia đình không quan tâm đến con cái dẫn đến trẻ không được nuôi dạy và giáo dục đúng cách. Nếu không có sự hướng dẫn của gia đình, trẻ sẽ rất dễ nảy sinh ra những thói quen xấu, hình thành sự thờ ơ và lãnh cảm với xã hội.
- Cha mẹ chỉ chú trọng đến việc học mà không trau dồi nhân cách, dạy dỗ con những đức tính tốt như quan tâm đùm bọc, đồng cảm hay chia sẻ với những người xung quanh. Vì những đặc điểm này không được trau dồi nên trẻ em có thể trở nên thờ ơ và không hiểu được nỗi đau khổ của người khác.
- Cha mẹ nuông chiều, thỏa mãn mọi yêu cầu của con cái một cách vô điều kiện cũng khiến trẻ trở nên ích kỷ, chỉ biết nhận mà không biết cho đi.
Ảnh hưởng xã hội
Trong những năm gần đây, thái độ vô cảm đang lây lan rất nhanh trong đám đông, chủ yếu là học sinh, sinh viên đại học và các bạn trẻ. Ngoài nguyên nhân từ bản thân và gia đình, tình trạng này còn được bắt nguồn từ các yếu tố tâm lý xã hội như:
- Sự bùng nổ của các nền tảng mạng xã hội đã làm tổn hại đến sức khỏe tâm lý, góp phần lớn vào việc lan truyền những thái độ vô cảm. Hầu hết các bạn trẻ hiện nay đều có xu hướng chú trọng đến những giá trị vật chất mà quên đi việc nuôi dưỡng tâm hồn và hướng bản thân đến những nhân cách tốt đẹp.
- Nhiều người thành công sớm đã trở nên tự cao tự đại, kiêu ngạo và thiếu sự đồng cảm với những người xung quanh.
- Trong tình hình bùng nổ thông tin hiện nay, nhiều bạn trẻ đã chạy theo lối sống của một số nhân vật ảo có thế lực mà quên đi những giá trị đạo đức truyền thống.
Cách vượt qua sự vô cảm
Sự vô cảm chính là mầm mống xấu của mỗi cá nhân và xã hội. Ngay khi nhận thấy những dấu hiệu như thờ ơ, lãnh đạm, thiếu đồng cảm ở bản thân và những người xung quanh, các bạn nên can thiệp ngay bằng các biện pháp sau:
- Tập đọc cảm xúc của người khác: Với bất kỳ một kỹ năng nào, nếu các bạn dành thời gian luyện đọc cảm xúc của người khác thì sẽ có cách cư xử tiến bộ hơn.
- Học cách thể hiện sự quan tâm: Khi thấy ai đó buồn, chúng ta thà im lặng còn hơn là nói ra những điều gì đó đáng xấu hổ hay không thành thật.
- Hiểu rõ nhu cầu tình cảm của bản thân: Cảm xúc chính là một phần không thể thiếu được trong quá trình ra quyết định. Cảm xúc có thể là nhiên liệu mà các bạn cần để thay đổi cuộc sống của mình và sự khó chịu thường là đòn bẩy để các bạn sử dụng nhằm thoát ra khỏi bế tắc.
- Hãy quan tâm nhiều hơn đến cảm xúc của bản thân: Cảm xúc khiến chúng ta khó chịu, khó xử hay có thể các bạn đã được dạy là phải che giấu hoặc kìm nén cảm xúc của mình mà chỉ nên nghe theo lý trí. Dù lý do là gì thì các bạn cũng cần giảm bớt những cảm xúc cá nhân khiến mình dễ vô cảm.
Hy vọng những kiến thức về vô cảm là gì? Nguyên nhân và cách khắc phục vô cảm ở bên trên sẽ giúp các bạn có cái nhìn sâu sắc hơn và hiểu được tính nghiêm trọng của vấn đề này trong xã hội. Hãy trau dồi bản thân cho thật tốt, quan tâm đến những người xung quanh để xây dựng một xã hội vững mạnh, và đoàn kết.
