Thời gian gần đây, giới trẻ đang rộ lên trào lưu chơi vape – một thiết bị chơi thu.ốc lá điện tử. Chúng được hãng sản xuất quảng cáo với những đặc điểm nổi bật như “ít gây bệ.nh, không gây ảnh hưởng đến những người xung quanh,..”. Thực hư của những lời quảng cáo đó như thế nào? Vape là gì? Nó có gây hại gì đến sức khỏe người dùng không? Theo dõi bài viết dưới đây của thegioimay.org để giải đáp những thắc mắc trên nhé!
Nội dung chính
Vape là gì?
Vape hay còn được gọi là shisha pen, e-cig, shisha điện tử,… Đây là thiết bị sử dụng công nghệ hiện đại để hóa hơi tinh dầu lỏng thành dạng khói. Quá trình xử lý này được thực hiện thông qua các chip điện tử thông minh nên lượng khói ra nhiều, tạo thành những đám mây khói lớn rất nhanh.
Các vape được trang bị chế độ Bypass nhằm đảm bảo an toàn cho người dùng. Đây là chế độ cơ bản dùng để khóa thiết bị, tránh trường hợp không sử dụng hoặc để máy trong túi quần.
Vape xuất hiện và được sử dụng khá phổ biến tại Mỹ, Úc, Anh và các nước phương Tây khác từ những năm 2000. Tại Việt Nam, vape mới được du nhập trong vài năm trở lại đây và hiện nó đang trở thành trào lưu trong giới trẻ.
>>> Bài viết tham khảo: Cẩu lương là gì? Giải mã ý nghĩa xung quanh từ cẩu lương
Nguồn gốc của vape
Mặc dù là một thiết bị hiện đại nhưng nguồn gốc của vape được bắt nguồn từ khá lâu đời. Sau khi tìm hiểu kỹ vape là gì qua các tài liệu ghi chép, chúng tôi được biết kỹ thuật sản xuất vape được bắt nguồn từ thời Ai Cập cổ đại. Khi đó, người ta sử dụng đá nóng đốt thảo mộc. Kỹ thuật này đã được ứng dụng để sản xuất thu.ốc lá điện tử hiện đại như ngày nay.
Đến năm 1960, một dược sĩ người Trung Quốc tên là Hon Lik đã bắt tay vào nghiên cứu và chế tạo thu.ốc lá điện tử. Động lực khiến ông thực hiện nghiên cứu này là do thu.ốc lá truyền thống đã cướp mất đi người cha đáng kính của ông. Vì không muốn người khác phải rơi vào hoàn cảnh và chịu nỗi đau như mình, ông quyết định nghiên cứu để tìm ra sản phẩm thay thế cho thuốc lá truyền thống.
Ban đầu, vape được biết đến cái tên là Ruyan. Sau khi được công bố và thương mại hóa, Ruyan nhanh chóng được nhiều người đón nhận và lan rộng ra nhiều khu vực. Từ đó cho đến nay, công nghệ sản xuất Ruyan ngày càng được cải tiến hiện đại hơn với nhiều hương vị khác nhau. Dần dần, chúng được đổi tên thành vape như ngày nay.
Cấu tạo của vape
Vape gồm có các bộ phận chính sau:
- Pin: Cung cấp năng lượng để thiết bị hoạt động và đốt dung dịch thuốc trong buồng chứa. Nguồn năng lượng của pin được sạc qua cổng USB thiết kế trên thân Vape. Để kích hoạt nó, bạn chỉ cần nhấn thủ công nút trên thân vape hoặc hít vào nó sẽ tự động bật. Đèn LED sẽ sáng khi bạn bật thiết bị.
- Thân vape: Được thiết kế với nhiều kiểu dáng khác nhau. Trên thân chứa công tắc kích hoạt, pin và bộ xử lý điện tử. Trong đó, bộ xử lý điện tử là bộ phận quan trọng nhất bởi nó sẽ trực tiếp điều khiển quá trình hoạt động của thiết bị.
- Buồng chứa tinh dầu: Tinh dầu hay còn được gọi e-juice. Tinh dầu trong buồng chứa sẽ được làm nóng và bốc hơi, chuyển từ dạng lỏng sang dạng hơi nước.
- Buồng đốt: Thực hiện quá trình chuyển điện năng thành nhiệt năng để làm nóng tinh dầu nóng lên, bốc hơi và tạo ra khói.
- Sợi đốt: Hay còn được gọi là coil. Vậy coil vape là gì? Đây là một sợi dây kim loại gồm có nhiều vòng xoắn khác nhau. Ở giữa sợi đốt là bông cotton được thấm tinh dầu. Khi thiết bị hoạt động, sợi đốt nóng và đốt bông thấm tinh dầu; từ đó tạo ra khói.
- Thiết bị kết nối pin: Là thiết bị kết nối buồng tinh dầu và buồng đốt.
- Tinh dầu: Được cấu tạo từ các thành phần như propylene glycol, glycerin thực vật, hương liệu và một hàm lượng nicotin nhất định. Hàm lượng nicotin nhiều hay ít còn phụ thuộc từng nhà sản xuất.
Hiện nay, các hãng sản xuất tạo ra nhiều kiểu dung dịch khác nhau để đáp ứng nhu cầu sử dụng của con người: Từ chứa nhiều cho đến không chứa nicotin; từ loại không mùi cho đến loại có mùi như cam, dâu, bạc hà,… Một số loại tinh dầu ngon nhất được nhiều vaper lựa chọn như CBD, Malaysia bog monster blackcurrant, Malay, T honeydew, Watermelon strawberry,…
Phân loại Vape
Hiện nay, có 3 loại vape phổ biến trên thị trường, gồm có: Vape starter kit, Vape box mod, Vape pod system.
- Vape starter kit: Là sản phẩm dành cho người mới tiếp xúc với thuốc lá điện tử lần đầu tiên. Sản phẩm này có cấu tạo đơn giản nên dễ sử dụng và vô cùng tiện.
- Vape box mod: Là loại thuốc lá điện tử dành cho các vaper chuyên nghiệp. Loại vape này hoạt động bằng pin rời, thời gian sử dụng pin cũng dài hơn. Do vậy mà chúng được khá nhiều vaper yêu thích và lựa chọn.
- Vape pod system: Loại thuốc lá điện tử này được thiết kế sau Vape box mod và Vape starter kit nên có nhiều cải tiến tiện ích hơn. Chúng có thiết kế khá nhỏ, gọn, trông giống như thuốc lá truyền thống. Hơn nữa, loại vape này còn được tích hợp nhiều công nghệ hiện đại, hình dáng đẹp mắt, trọng lượng nhẹ, khác biệt hoàn toàn so với các dòng thuốc lá điện tử khác.
Sự khác nhau giữa thuốc lá truyền thống và vape là gì?
| Tiêu chí so sánh | Thu.ốc lá truyền thống | Vape |
| Cấu tạo | Có cấu tạo và công đoạn sản xuất đơn giản: Chỉ cần sấy khô thuốc lá, cắt thành sợi mảnh và cuốn thành từng ống nhỏ là được. Trong sản xuất thuốc lá công nghiệp, người ta còn sử dụng thêm một đầu lọc nhằm giảm bớt khói và nicotin trong thuốc. | Cấu tạo phức tạp với 7 bộ phận chính: Pin, buồng chứa tinh dầu, thân, sợi đốt, buồng đốt, thiết bị kết nối pin và tinh dầu. Mỗi bộ phận sẽ có chức năng cũng như cơ chế hoạt động riêng biệt.
Vape được sản xuất theo công nghệ hiện đại, tân tiến hơn so với thuốc lá truyền thống. |
| Cơ chế hoạt động | Đốt cháy trực tiếp, luồng khói được tạo ra khi đốt các sợi thuốc lá. Luống khói sẽ được hít vào bằng miệng và thở ra bằng mũi hoặc bằng miệng. | Cơ chế hoạt động phức tạp: Pin sẽ tạo ra năng lượng để làm nóng sợi đốt và bay hơi tinh dầu. Khi hút, dung dịch từ buồng chứa đi vào máy phun sẽ được làm nóng và tạo thành hơi khói để hít. |
| Độ an toàn | Gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người và làm tăng nguy cơ gây ung thư phổi. | Cũng gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng nhưng nhẹ hơn so với thuốc lá truyền thống. |
>>> Bài viết tham khảo: Wibu hay Weeaboo là gì? Weeaboo và Otaku có điểm gì khác nhau?
Hút vape có hại cho sức khỏe hay không?
Đây đang là một câu hỏi gây nhiều tranh cãi trong suốt thời gian vừa qua. Hiện nay, các nhà khoa học đang trong quá trình nghiên cứu về tác hại lâu dài của thu.ốc lá điện tử đối với sức khỏe người nên chưa có kết luận cuối cùng. Tuy nhiên, qua quá trình tìm hiểu vape là gì và các nghiên cứu trước đó, chúng ta có thể rút ra một số kết luận như sau:
Do cách thức hoạt động của thuốc lá điện tử là làm bay hơi chứ không đốt cháy nguyên liệu trực tiếp như thu.ốc lá truyền thống nên đánh giá về độ an toàn, chắc chắn thuốc lá điện tử có nhiều ưu điểm hơn. Tuy nhiên, điều đó không đủ chứng cứ để chứng minh rằng vape không gây hại cho sức khỏe.
Trong tinh dầu vape có chứa một hàm lượng nicotin nhất định. Dù chỉ là một phần nhỏ nhưng cũng có thể gây tác động đến sức khỏe của người dùng. Nó là nguyên nhân gây nên các bệ.nh về đường hô h.ấp; về lâu dài, nicotin có thể p.há hủ.y t.ế bà.o và làm tăng nguy cơ u.ng th.ư. Không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến người hút, nó còn gây ảnh hưởng đến những người xung quanh, nhất là phụ nữ mang th.ai. Rất nhiều nghiên cứu khoa học trước đó đã chỉ ra rằng: Nicotin là ch.ất đ.ộc gây h.ại cho n.ão bộ, ảnh hưởng đến sự phát triển của th.ai nhi và làm tăng nguy cơ bị x.ơ vữ.a độ.ng mạ.ch.
Nhiều người cho rằng, tinh dầu trong thuốc lá điện tử có loại không chứa nicotin nên không gây tác hại xấu đến cơ thể. Điều này là không chính xác, bởi: ngoài nicotin, tinh dầu vape còn chứa một số hóa chất như vegetable glycerin, Propylene glycol, chất tạo hương,… Những hóa chất này có thể gây ng.uy h.ại và ảnh hưởng đến hệ h.ô h.ấp của người dùng. Bên cạnh đó, hầu hết con người tìm đến và thích hút thuốc lá bởi cảm giác hưng phấn th.ần ki.nh mà nó mang lại. Cảm giác đó là do nicotin tạo ra. Vì vậy, thử hỏi sẽ mấy ai chịu được việc hút vape thông thường, không chứa nicotin. Hay “cả thèm chóng chán”, dùng được vài lần rồi quay lại h.út thu.ốc lá truyền thống hoặc chuyển sang dùng tinh dầu chứa nicotin bởi h.út thu.ốc mà không “phê”, không đem lại cảm giác thì hút làm gì?
Hơn nữa, một nghiên cứu của các nhà khoa học tại Đại học Johns Hopkins của Hoa Kỳ đã chỉ ra rằng, dù không gây ra phản ứng cháy trực tiếp như thu.ốc lá truyền thống như vape vẫn có khả năng tạo ra các gốc tự do. Khi đi vào cơ thể, chúng có khả năng gâ.y tổ.n thư.ơng ph.ổi và su.y yế.u hệ miễn dịch.
Ngoài ra sử dụng thuốc lá điện tử vape có thể gây ra các tổn thương ngoài ý muốn. Pin của thiết bị có thể gâ.y ra chá.y, n.ổ dẫn đến thư.ơng tích nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tín.h mạ.ng người dùng. Hầu hết các vụ nổ hiện nay xảy ra khi đang sạc pin thuốc lá điện tử.
Nghệ thuật nhả khói của người chơi vape
So song với sự phát triển của vape, những thủ thuật nhả khói mới được các vaper sáng tạo thể hiện phong cách riêng của mình và thu hút sự chú ý của người xung quanh. Dưới đây là một số hình ảnh về nghệ thuật nhả khói điêu luyện của vaper:
>>> Bài viết tham khảo: Trần Dần là ai? Thông tin về nhà tiên tri vũ trụ Trần Dần
Hy vọng với những thông tin trên của chúng tôi sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ Vape là gì, vape là cái gì và hút vape có hại cho sức khỏe không. Để có được một sức khỏe tốt, mọi người hãy cố gắng xây dựng cho mình một lối sống an toàn, lành mạnh, tránh xác những chất độc hại.
