Cháu đích tôn là người đóng vai trò rất quan trọng trong văn hóa gia đình của Việt Nam. Vậy các bạn đã biết cháu đích tôn là gì chưa? Nguồn gốc và ý nghĩa của cháu đích tôn như nào? Hãy cùng theo dõi bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ cho các bạn những thông tin chi tiết nhất về nội dung này.
Nội dung chính
Cháu đích tôn là gì?
Cháu đích tôn là từ Hán Việt (嫡孫 |dísūn|) có nghĩa là con trai trưởng của người trưởng nam. Cụ thể nghĩa của từng từ trong đó:
- 嫡: Có nghĩa là vợ cả, vợ chính chứ không tính vợ hai, vợ ba theo văn hoá ngày xưa.
- 孫: Có nghĩa là cháu trai.
Như vậy, cụm từ đích tôn cũng có thể được hiểu là con trai do người vợ cả của người trưởng nam sinh ra. Trong trường hợp người trưởng nam không sinh được con trai thì người con trai thứ kế tiếp mà sinh được con trai thì bé trai này sẽ được xem là cháu đích tôn của cả dòng họ.
Nguồn gốc của cháu đích tôn là gì?
Theo dân gian xưa thì cháu đích tôn còn được gọi là đế lư hương. Do đế của chiếc lư hương sẽ được sử dụng vào việc thờ cúng ông bà, tổ tiên nên dùng nó để ám chỉ rằng đây là đứa cháu trai trưởng ở bên nội. Tức là đứa trẻ được sinh ra đầu tiên của người con trai cả bên họ nội. Đứa trẻ này được mong đợi để thờ phụng, lo hương hỏa cho ông bà tổ tiên. Trong khi con gái lớn phải gả chồng xa và không thể lo được cho hương hỏa các vị tổ tiên trong gia đình được.
Quan niệm này đã được hình thành và duy trì cho đến tận nay sau khi trải qua nhiều thế hệ trong văn hoá Việt Nam. Dần dần, nó lại trở thành suy nghĩ theo hướng lối mòn, một quan niệm lỗi thời bắt buộc phải có con trai ở trong gia đình.
Trách nhiệm của cháu đích tôn
Sau khi tìm hiểu cháu đích tôn là gì ở bên trên, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu đến trách nhiệm của cháu đích tôn trong phần này. Với quan niệm nói ở bên trên thì cháu đích tôn là người có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc thờ cúng các vị tổ tiên, hay việc quyết định những vấn đề có liên quan đến cả dòng họ hay gia đình đó. Nói cách khác dễ hiểu hơn thì cháu đích tôn là người duy nhất được nối dõi tông đường.
Chính vì mang trên vai trách nhiệm nặng nề này nên cháu đích tôn ngay cả khi đã lập gia đình hay chưa cũng đều sẽ sống cùng với ông bà và cha mẹ chứ không thể tách ra thành một gia đình riêng biệt như thông thường. Căn nhà mà cháu đích tôn sinh sống cùng với ông bà, cha mẹ cũng sẽ là nơi tụ họp gia đình dòng họ, nơi để mọi người tới thăm nom mỗi dịp lễ, tết, hay cúng dỗ trong gia đình.
Ngoài ra, mọi người cũng đặt rất nhiều kỳ vọng lên người cháu đích tôn, vì vậy họ phải là niềm tự hào của cả gia đình và dòng họ, phải là người thành đạt, có danh tiếng,… Bên cạnh những nghĩa vụ trên thì cháu đích tôn cũng sẽ phải sinh được con trai để nối nghiệp của mình, nếu không thể sinh được con trai thì sẽ là có tội rất lớn.
Quyền lợi của cháu đích tôn
Với những thông tin trên, chắc chắn các bạn đã hiểu rõ được trách nhiệm của cháu đích tôn là gì rồi đúng không nào? Vậy quyền lợi của cháu đích tôn là gì? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua các thông tin ở dưới đây nhé!
- Được ông bà nội yêu quý, được hưởng điều kiện giáo dục tốt nhất trong khả năng kinh tế cho phép của gia đình.
- Có quyền kế thừa sản nghiệp do ông bà và cha mẹ để lại.
- Được đứng đầu cả dòng họ sau khi ông và cha đã qua đời.
- Có quyền tham gia vào những việc quan trọng của cả dòng họ, đồng thời có tiếng nói ở trong cả dòng tộc.
Những áp lực vô hình xuất hiện từ tư tưởng cháu đích tôn
Như đã nói ở bên trên, quan niệm về “cháu đích tôn” đã được hình thành từ rất lâu về trước trong nền văn hoá Việt Nam. Theo thời gian, quan niệm này đã phai nhạt dần trong tư tưởng của nhiều người. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn một số gia đình vẫn đặt nặng vấn đề đích tôn. Chính tư tưởng, suy nghĩ này đã tạo nên sự “xấu xí” trong nếp nhà của rất nhiều gia đình. Cụ thể như sau:
- Sự phân biệt đối xử từ phía ông bà, cha mẹ với con cháu của mình, những đứa cháu và con trong gia đình không được đối xử công bằng có thể dẫn đến những mâu thuẫn không đáng có về sau này.
- Người cháu đích tôn phải gánh trên vai quá nhiều trách nhiệm nặng nề. Điều này khiến nhiều người không được sống thật với mong muốn của bản thân, phải học và làm công việc dựa theo ý muốn của gia đình khiến họ ngày càng mệt mỏi.
- Bị tạo áp lực lớn trong việc sinh con đẻ cái, vì họ có nhiệm vụ là phải sinh được con trai để nối dõi cơ nghiệp của người bố.
- Mọi người trong dòng họ đều sẽ đổ dồn sự chú ý về việc sinh nở của gia đình người cháu đích tôn. Từ đó khiến cho cuộc sống của gia đình này khó có được hạnh phúc khi không thể sinh được con trai.
- Nhiều gia đình lạc hậu còn cổ súy việc cháu đích tôn đi kiếm con trai ở bên ngoài khi vợ của người đó sinh con 1 bề.
- Ngoài trách nhiệm với gia đình, cháu đích tôn còn phải có trách nghiệm với cả dòng họ và anh em họ hàng. Điều này gây áp lực rất lớn lên gia đình của những người đang được gọi với danh xưng là cháu đích tôn.
- Cháu đích tôn được ông bà yêu thương, chiều chuộng rất dễ dẫn đến việc ăn chơi xa đọa, hư hỏng và phá phách gia sản của gia đình.
- Quan niệm cháu đích tôn cũng là biểu hiện rõ ràng cho việc trọng nam khinh nữ. Nó sẽ dẫn đến việc các gia đình chọn lọc giới tính cho thai nhi khiến tình trạng mất cân bằng giới tính diễn ra.
Có thể bạn quan tâm:
- 7749 là gì? Bạn đã hiểu đủ ý nghĩa xung quanh số “7749” hay chưa?
- Chấp điếu là gì? Những thông tin cần biết về chấp điếu
Hy vọng bài viết mang đến những thông tin hữu ích để các bạn có thể hiểu rõ cháu đích tôn là gì? Quyền hạn và nghĩa vụ của người này như thế nào? Nếu có thắc mắc gì về nội dung này, các bạn hãy đặt câu hỏi ở dưới phần bình luận để nhận được câu trả lời ưng ý nhất.
